Son zamanlarda hem hakkında çıkan haberler hem de yasal durumunun tartışma konusu olması sebebiyle herkesin merak ettiği konu Uber taksi nedir? Amerika Birleşik Devletleri San Fransisco eyaleti merkezli Uber 2014 Haziran ayında Türkiye’ye geldi. Uygulama üzerinden lüks araç ve taksi çağırma hizmeti veren Uber’in Türkiye’de, taksi plakası ya da aracı bulunmuyor. Yalnızca arabası olan ve taşımacılık yapmak isteyen kişilerle müşterileri buluşturan, araç sevk (dispatching) hizmeti veren bir uygulama. Uber’le anlaşan firmalar ya da kişiler, lüks araçlarını sürücüleriyle birlikte Uber’e tahsis ediyorlar. Uber de sürücünün telefonuna kendi uygulamasını yükleyip eğitim vererek kadrosuna dahil ediyor.
Uber taksi nedir?
Uber’e isim, adres, iletişim ve kredi kart bilgilerini vererek kayıt oluyorsunuz. Ödeme yöntemleri içinde nakit ve kredi kartı bulunuyor.
Hangi taksiyi çağıracağınızı belirleme şansınız yok ancak yolculuktan memnun kalmazsanız o taksinin birdaha sizin çağrılarınızı görmemesini sağlayabiliyorsunuz.
Gizlilik konuları da unutulmuş değil. Uygulama üzerinden çağırdığınız taksi şöförünü aramak isterseniz, karşı tarafa ortak bir numara gözüküyor. Siz de şöförün numarasını göremiyorsunuz. Yalnızca yolculuk başlayana kadar bu hakkınız bulunuyor, sonrasında arama yapamıyorsunuz.
Gelen taksi şöförünün adı ve soyadının ilk harfi gözüküyor, aynı şekilde sizin de adınız ve soyadınızın ilk harfi gözüküyor.
Nasıl çalışıyor?
Akıllı telefondan taksi çağıran yolcuya o anda en yakın lokasyondaki uygun taksiyi yönlendirerek, iki tarafın da hem zamandan hem paradan tasaruf etmesini sağlıyor. Uber kullanabilmek için akıllı telefonun Anroid veya Ios tabanlı olması, internet bağlantısının ve konum servisinin aktif olması gerekiyor.
Uber yasal mı?
Çıktığı günden beri tüm dünyada hakkında yüzlerce dava dosyası bulunan ve sürekli ceza ödemek zorunda kalan Uber’in yasal dayanağı bulunmadığı ve haksız kazanç elde ettiği belirtiliyor. İspanya, Belçika, Romanya, Hollanda, İtalya ve Almanya gibi Avrupa ülkelerinde kullanımı yasaklanan ancak yasal boşluklardan yararlanarak çalışmaya devam eden Uber için denetim yetersizliğini suistimal ettiği söyleniyor.
Her ne kadar yasal dayanağı bulunmasa da, yasal olan sarı taksilerden daha fazla müşteriyi memnun etmesi ve sarı taksilerin kısa mesafe sorunu, bagaj için ek ücret talep etmesi, denetimsizlik gibi sorunlarından bıkan tüketiciler Uber ve benzeri uygulamlara sahip çıkıyor.
2918 sayılı kanun
Türkiye’de Uber gibi yetkisiz taşımacılık yapanlara kesilen idari para cezalarının şirketler tarafından ödendiği ancak aracın çalışmaya devam etmesi yeni bir yasal düzenleme ihtiyacını ortaya çıkardı. Buna göre sorunun çözümü için yapılan toplantılarda “yetkisiz yolcu taşımacılığı” ile etkin mücadele için 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu Ek 2/3 maddesiyle ilgili yasal düzenleme yapılması üzerine İçişleri Bakanlığı kanun tasarısı hazırladı.
Bu tasarı yasalaştığında izin belgesinde belirtilen sınırlar dışında faaliyet gösterenler için uygulanacak idari para cezasına ek olarak aracın işleteni veya sahibi, aracının yetkisiz taşımacılıkta kullanılmaması için tedbir almak ve denetimini yapmak zorunda kalacak. Ayrıca araç 30 gün süreyle trafikten men edilecek.
Güvenli mi?
ABD merkezli uluslararası ulaşım hizmeti veren Uber, 2016’da 57 milyon kullanıcının ve 600 bin taksi şöförünün kişisel bilgilerininin korsanlar tarafından ele geçirildiğini kabul etti. Haberi duyuran Bloomberg haber ajansı, şirketin verilerini çalan siber korsanlara 100 bin dolar ödediğini iddia etti ancak saldırıyı doğrulayan Uber yetkilileri fidye haberiyle ilgili bir açıklama yapmadı.
Uber’de yolculuk yapabilmek için UberXL, TaksiKredi ve TaksiNakit seçenekleri bulunuyor.
Şikayet
Türkiye’de hali hazırda bir ofisi bulunmayan şirketin müşteri temsilcisi de ne yazıkki bulunmuyor. Şikayetinizi ancak uygulama üzerinden “itiraz” şeklinde yapabildiğiniz gibi, bunu takip edebileceğiniz bir mekanizma da bulunmuyor. Şikayetleri inceleyen yetkililer bunu görmezden gelebildikleri gibi sonuçsuz da kalabiliyor. Şikayetlerinizi Yardım sayfasından üye girişi yaparak ve yaptığınız yolculuğu seçerek belirtebiliyorsunuz.
UberXL nedir?
UberXL, 6-8 kişilik, Mercedes Vito ve benzeri kasaya sahip büyük araçlardan oluşuyor. Sarı taksi olmadığı için taksimetre bulunmuyor. Açılış ücreti yüksek ve fiyatlandırma uber uygulaması üzerinden gittiğiniz yola göre hesaplanıyor. Müşterilerin deneyimine göre bu aracın şöförleri taksi şöförlerine göre daha kibar ve sıcakkanlı oluyorlar.
TaksiKredi nedir?
Sarı renkli, taksi plakasına sahip araçları bu seçenek ile çağırabilirsiniz. TaksiKredi, ödeme yönteminin kredi kartı olacağını belirtmektedir. Yolculuk yaptıktan sonra sisteme tanımlı kredi kartınızdan taksi şöförünün belirleyeceği miktar kadar ödeme yapılacağını belirtir.
TaksiNakit nedir?
Sarı renkli taksi plakasına sahip araçları çağırabileceğiniz ikinci seçenek TaksiNakit. Bu seçenekte yapacağınız yolculukların ödemesini yolculuk bitiminde taksi şöförüne nakit olarak yaparsınız.
Uber kapanabilir, peki alternatifleri?
Çıktığı günden beri tartışmaların bitmediği Uber’i rakipleri karşısında etkisız kılan en önemli neden Türkiye’de ofisi bulunmaması ve vergi ödememesi. Görünüşe baklırsa ve geçmişteki örneklerden de yola çıkarak 2918 ile kullanımı durdurulacak / kısıtlanacak olan uygulamanın alternatiflerini şimdiden telefonumuza yüklememizde fayda var.
1- Bitaksi
Mart 2013’te Uber’den önce Türkiye pazarına giren BiTaksi ‘Cebindeki Taksi’ sloganıyla ortaya çıktı. Nazım Sular tarafından kurulan uygulama iOS ve Android platformlarında kullanılabiyor. Ödeme yöntemi olarak Nakit, Kredi Kartı ve BKM Ekspress kullanılıyor.
Kendinize taksi çağırabildiğiniz gibi farklı lokasyonlara da taksi göndermeniz mümkün.
Rakipleri içinde Uber’e en yakın olan Bitaksi, kendi iç mekanizmasını oturtmuş ve her geçen gün de geliştirmeye devam ediyor. Müşterilerin taksicilere verdiği puan ortalamasına bakan BiTaksi, 5 üzerinden 4,5 altında bulunan taksicilerle yollarını ayırıyor. 4,5 puanı tutturmak için müşteriyi memnun etme yarışına giren taksi şöförleri ise kullanıcıya keyifli bir yolculuk yaşatıyor.
2- iTaksi
İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin Mayıs 2017’de duyurduğu taksi uygulaması iTaksi, geçtiğimiz yıl sonunda kullanıma sunuldu. Rakiplerine göre eksikleri bulunan uygulama, İBB Başkanı Mevlüt Uysal‘ın belirttiğine göre hali hazırda 4 bin taksi tarafından kullanılıyor.
Taksilerin kontrol merkezleri tarafından izlenmesi, yönlendirilmesi ve koordine edilmesi hedefler arasında. Türk mühendisler tarafından geliştirilen mobil uygulama her geçen gün gelişmeye devam ederken, iOS ve Android platformlarında ücretsiz olarak kullanıma sunuldu.
Uber gibi farklı araç seçenekleri sunan iTaksi; normal ticari taksiler olan sarı taksiler, elektrikle çalışan turkuvaz taksiler ve siyah renkli lüks araçlar olmak üzere 3 seçenek sunuyor.
Fiyat tarifesi olarak sarı taksilerin açılış ücreti 4 tl, turkuaz taksilerin açılış ücreti 4,60 tl ve siyah taksilerin açılış ücreti de 8 TL olduğunu belirtelim. Sarı taksi için minimum ücret 10 TL, turkuaz taksi için minimum ücret 11,5 TL ve siyah taksi için minimum ödenmesi gereken ücret de 20 TL olarak belirlenmiş. Yolculuk hesaplama sayesinde taksi çağırmadan ücret hesaplaması yapan uygulama üç farklı ödeme yöntemi sunuyor.
Ödeme yöntemleri arasında Nakit, Kredi Kartı ve İstanbul Kart bulunurken, iTaksi logolu sarı taksilerin içinde de pos cihazı bulunduğunu belirtelim.
Diğer taksi uygulamaları:
- Olev
- Careem
- Yolo
